Je kent hem ongetwijfeld. Misschien staat er zelfs een in je woonkamer. Maar wist je dit al van de goudvis?
Even kennismaken
Voor we direct naar de edele delen van deze duurgekleurde dieren gaan, is het misschien zo netjes om even kennis te maken. De goudvis is een kweekvariant van de giebel, dit is een vis uit de familie van de karper-achtigen. Het is een van de populairste vissen om als huisdier te houden door de mooie kleur en glanzende schubben. Onder ideale omstandigheden kunnen goudvissen wel 40 cm lang worden, en wel 20 jaar oud.
(zelf)bevruchting
Oke, dan nu ter zake. Zelfbevruchting. Hoe dan? Om dit te begrijpen moeten we het misschien eerst kort hebben over een "normale" bevruchting. Bij een normale bevruchting versmelten twee cellen met elkaar. De ene cel is de spermacel van de man, de andere cel is de eicel van de vrouw. De celkern van de spermacel bevat de helft van het genetisch materiaal van de man (de chromosomen, die het DNA dragen). De celkern van de eicel bevat de helft van de chromosomen van de vrouw. Bij versmelting van deze twee cellen worden de twee helften bij elkaar gevoegd, en is er weer een complete set chromosomen. Dit is de bevruchting.
Het poollichaampje
Bij goudvisvrouwtjes bevat elke eicel behalve een celkern met chromosomen, ook een poollichaampje. Dit is eigenlijk een tweede celkern die ook de helft van de chromosomen bevat.
Seks met een andere diersoort.
Als het goudvisvrouwtje paart met haar eigen soort, dan sterft dit poollichaampje af. De spermacel van het mannetje bevrucht dan de eicel van het vrouwtje en de celkernen versmelten met elkaar. Helemaal zoals bij een normale bevruchting dus. Het vrouwtje kan er ook voor kiezen te paren met een andere soort binnen de familie van karper-achtigen. Als dit gebeurt vind er geen bevruchting plaats door de spermacel. Wel wordt de eicel geactiveerd. Het poollichaampje wordt nu gebruikt als spermacel, en versmelt met de eicel. De goudvis heeft zichzelf bevrucht.
Vergelijking met de mens
Om nog iets duidelijker te maken hoe bizar dit eigenlijk is, moeten we het misschien eens vergelijken met de mens. Het goudvisvrouwtje kan dus paren met iemand van haar eigen soort, net als wij, maar kan zichzelf ook bevruchten wanneer er gepaard wordt met een andere soort binnen haar familie (de familie "karper-achtigen"). Voor de mens betekent dit, paren met een andere soort binnen de "mens-achtigen" familie. Dit zijn gorilla's, chimpansees, oerang-oetangs, of bonobo's!
Het zijn dus eigenlijk maar vieze beestjes die goudvissen. Maar ze zijn wel erg vindingrijk..
Bi-Zar!